Ολλανδία[1]

 Το ‘Επίδομα Υγειονομικής Φροντίδας’ (Zorgtoeslag) αποτελεί ένα απαραίτητο εργαλείο για την ελάφρυνση των χαμηλότερων οικονομικά στρωμάτων από τα αυξημένα κόστη υγειονομικής φροντίδας που έρχονται ως αποτέλεσμα των μεταρρυθμίσεων του συστήματος υγείας. Οποιοσδήποτε νόμιμος κάτοικος της Ολλανδίας ηλικίας από 18 και άνω ο οποίος έχει ασφαλιστεί ιδιωτικά στον κλάδο υγείας και το εισόδημα του οποίου δεν υπερβαίνει τα  25.068€ (ή τα 40.120€ για τους μισθωτούς) δικαιούται το συγκεκριμένο επίδομα. Μηνιαίες πληρωμές είναι διαθέσιμες μέσω των εφοριών, και πραγματοποιούνται εκ των προτέρων (μέσω προκαταβολών) ώστε να περιοριστεί ο κίνδυνος της υπερανάληψης κατά την στιγμή της αποπληρωμής του ασφάλιστρου στην αρχή του ίδιου μήνα.

Το 2006, το συνολικό ποσό πληρωμής προς τους πολίτες χαμηλού εισοδήματος διαμέσου της Υπηρεσίας Εισοδήματος της Χώρας (Inland Revenue office) ανήλθε στα 2,4 δισεκατομμύρια ευρώ. Κατά αυτόν τον τρόπο το 38% των δικαιούχων από τους νόμιμους κατοίκους Ολλανδίας παρέλαβε μία προκαταβολή (Zorgtoeslag). Σε ετήσια βάση το συγκεκριμένο επίδομα μπορεί να κυμαίνεται βάσει του εισοδηματικού επιπέδου από 24€ μέχρι και στο ανώτατο όριο των € 1155.

Παρόλο το γεγονός ότι η κυβέρνηση τονίζει ότι τα άτομα χαμηλών εισοδημάτων μπορούν όντως να επωφεληθούν από αυτήν την απαλλαγή φόρου, οι έρευνες δείχνουν ότι το ποσοστό λήψης του συγκεκριμένου επιδόματος είναι ακόμη περιορισμένο.

Ένα ακόμη σημαντικό μέτρο πολιτικής αποτελεί η μείωση του φόρου εισοδήματος (tax relief) για τα αυξημένα κόστη που σχετίζονται με την ασθένεια ή την αναπηρία.

Η μείωση του φόρου εισοδήματος για τα άτομα που αντιμετωπίζουν δυσανάλογα κόστη ως αποτέλεσμα ασθένειας ή αναπηρίας είναι ένα αρκετά παλιό καθώς και μοναδικά ιδιαίτερο στοιχείο του Ολλανδικού φορολογικού συστήματος. Η δυνατότητα της αφαίρεσης των «ιδιαίτερα υψηλών» δαπανών που σχετίζονται με την υγειονομική φροντίδα (π.χ. που υπερβαίνουν το 11,5% του φορολογητέου εισοδήματος) από το φορολογητέο εισόδημα στοχεύει σε όλους τους πολίτες, ανεξαρτήτως εισοδηματικού επιπέδου. Το συγκεκριμένο μέτρο έχει ευρεία εφαρμογή σε άτομα με αναπηρίες ή σε άτομα που πάσχουν από χρόνιες ασθένειες και είναι σημαντικό να τονισθεί ότι μπορούν να συμπεριληφθούν στο μέτρο και τα κόστη της προγεννητικής και της μεταγεννητικής φροντίδας. Έρευνες σχετικά με τα άτομα με αναπηρίες ή χρόνιες ασθένειες καταδεικνύου ότι δημιουργούνται προβλήματα με την λήψη της συγκεκριμένης «φορο-ελάφρυνσης». Για το οικονομικό έτος 2005, το 50% των δικαιούχων δεν προέβησαν στην σχετική αίτηση. Αυτό το γεγονός οφείλεται κυρίως στις παρερμηνείες σχετικά με τα κριτήρια επιλεξιμότητας. Επίσης, αρκετά άτομα δεν προβαίνουν σε κατάθεση φορολογικής δήλωσης επειδή δεν λαμβάνουν εισόδημα από εργασία. Τέλος, για τους ασθενείς καθίσταται δυσχερής και με εμπόδια σε αρκετές περιπτώσεις η διαδικασία αίτησης για επιστροφή φόρου και η συμπλήρωσή της αίτησης.

[1] Nicoline Tamsma: «Quality in and Equality of Access to Healthcare Services ─ Country Report for the Netherlands», (2008), European Communities.