Το άγχος είναι ξεκάθαρα μέρος της ανθρώπινης κατάστασης. Εξαιτίας της παγκόσμιας εμφανισιμότητάς του, το άγχος δεν εξετάζεται σε σχέση με την παρουσία του ή την απουσία του, αλλά προτιμότερα σύμφωνα με την ένταση του και την επίδραση που έχει στα άτομα (Susan Cartwright,Gary L.Cooper,1997).

Το άγχος είναι ένα έντονα προσωπικό και υποκειμενικό συναίσθημα. Κάτι που αποτελεί μια ενδιαφέρουσα πρόκληση για ένα άτομο, σε κάποιο άλλο μπορεί να προκαλέσει νευρικό κλονισμό. Επειδή το άγχος είναι ένα πολύ κοινό στοιχείο στους ανθρώπους, μπορεί πολύ εύκολα να θεωρηθεί αναπόσπαστο στοιχείο της ανθρώπινης υπόστασης (Ρομπερτ Ντε Μπορντ,1983).

Ο Melhuish (1978), ο οποίος είναι γιατρός με ειδίκευση στις ασθένειες που σχετίζονται με το άγχος, υπέδειξε ότι το άγχος είναι το προιόν πολλών χιλιάδων χρόνων εξέλιξης, και η ανθρώπινη επιβίωση σε ένα εχθρικό περιβάλλον απαιτούσε μία γρήγορη σωματική αντίδραση στους κινδύνους.

Mε άλλα λόγια,το σώμα “ανέπτυσσε την ικανότητα να επανακτά δυνάμεις” για ένα σύντομο χρονικό διάστημα.

Αυτή η κινητοποίηση των δυνάμεων είναι η αντίδραση μάχης ή φυγής. ”Ο πρωτόγονος άνθρωπος ξόδευε αυτή την έκρηξη ενέργειας και δύναμης στην σωματική δραστηριότητα, όπως είναι μία πάλη ζωής και θανάτου με ένα άγριο ζώο”(Susan Cartwright,Gary L.Cooper,1997).

Οι σύγχρονοι άνθρωποι αντιδρούμε στον κίνδυνο κατά τον ίδιο ακριβώς τρόπο, όπως έκαναν και οι πρόγονοί μας μισό εκατομμύριο χρόνια πριν. Το άγχος είναι η ανθρώπινη αντίδραση στον κίνδυνο. Αυτός ο κίνδυνος μπορεί να είναι αληθινός ή φανταστικός, αλλά αν το άτομο νιώθει ότι απειλείται για οποιονδήποτε λόγο, θα αισθανθεί όλες ή κάποιες από τις σωματικές αντιδράσεις.

Η καρδιά χτυπάει γρηγορότερα, για να μεταφέρει αρκετό οξυγόνο στους μυικούς ιστούς. Οι μύες «τεντώνονται», ώστε να είναι έτοιμοι για γρήγορη δράση. Η αδρεναλίνη διοχετεύεται στο αίμα, ώστε να βοηθήσει την πήξη του αίματος σε περίπτωση που ο άνθρωπος τραυματιστεί.

Αν ο κίνδυνος είναι εμφανής και άμεσος, θα αντιδράσει κατά τον πρωτόγονο εκείνο τρόπο. (Ρομπερτ Ντε Μπορντ,1983)

Όμως κατά το μεγαλύτερο μέρος του, ο σημερινός τρόπος ζωής δεν επιτρέπει σωματική αντίδραση στις αγχογόνες καταστάσεις που αντιμετωπίζουμε. Η επίθεση κατά του αφεντικού, το να χτυπήσει κάποιος τον δάσκαλο βιολογίας ο οποίος αρνήθηκε να δεχτεί καθυστερημένη εργασία, δεν είναι λύσεις που επιτρέπονται από την σημερινή κοινωνία.

Τη σήμερον ημέρα, ακόμα και η μη επιθετική αντίδραση “φυγής” δύσκολα θα μπορούσε να θεωρηθεί πρέπουσα στις περισσότερες περιπτώσεις .

Οι πάρα πολύ εξελιγμένοι μηχανισμοί άμυνας μας προετοιμάζουν για δραστική και υπερταχεία δράση αλλά βρίσκουν σπάνια διέξοδο αλλιώς.

Όμως πότε και γιατί το άγχος είναι επιβλαβές;

Αυτή η σπατάλη της σωματικής απάντησης στο άγχος μπορεί να μας βλάψει.

Παρ’όλο που οι επιστήμονες δεν καταλαβαίνουν πλήρως αυτή την διαδικασία, πολλοί πιστεύουν ότι οι σκέψεις που αφορούν τους εαυτούς μας και τις καταστάσεις τις οποίες ζούμε προκαλούν ενέργειες στους δύο κλάδους του αυτόνομου νευρικού μας συστήματος (Susan Cartwright,Gary L.Cooper,1997).